Polski Instytut Budownictwa Pasywnego

Rzeczywiste potwierdzenie jakości wykonanych prac

Świadomy klient powinien wymagać od projektanta lub wykonawcy potwierdzenia, że zaprojektowany i zrealizowany budynek jest rzeczywiście pasywny. To samo dotyczy starych budynków, poddawanych termomodernizacji. Można takie obiekty certyfikować w oparciu o kryteria budownictwa pasywnego tzn. z wykorzystaniem komponentów pasywnych np. przez certyfikację 'EnerPHit'.

Klasy budynków pasywnych

Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii stanowi doskonałe uzupełnienie efektywności standardowego budynku pasywnego. Podczas certyfikacji budynku , oprócz standardowej klasy 'Classic' obiekt może zostać zakwalifikowany do uzyskania jeszcze wyższej klasy tj. budynek pasywny 'Plus' lub 'Premium'. Nadanie konkretnej klasy jest uzależnione od ilości wytwarzanej przez budynek energii np. dzięki zastosowaniu instalacji fotowoltaicznej.

Zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania we wszystkich tych klasach nie może przekroczyć wartości 15kWh / m2/ rok. Kolejnym kryterium jest zapotrzebowanie na odnawialną „energię pierwotną”:

1. W przypadku budynku pasywnego 'Classic' wartość ta wynosi maksymalnie 60kWh / m2/ rok.

2. Budynek pasywny 'Plus' jest bardziej efektywny i nie może zużywać więcej niż 45kWh/m2/rok. Ponadto w odniesieniu do powierzchni jaką zajmuje powinien wytwarzać przynajmniej 60 kWh/m2/rok energii.

3. W przypadku budynku pasywnego 'Premium' zapotrzebowanie energetyczne ograniczone jest do 30kWh/m2/rok, a wartość wytwarzanej energii powinna wynosić 120kWh/m2/rok.

Korzyści wynikające z certyfikacji budynku

Budownictwo pasywne nie jest standardem budowlanym, który stanowią krajowe przepisy budowlane lub inne nakazy. Jest to standard budowlany, opracowany przez grupę niemieckich ekspertów, ponad 30 lat temu. Od samego początku standard ten miał być postrzegany jako całkowicie dobrowolny, szczegółowy zbiór zdefiniowanych kryteriów. Zamiast indywidualnie określonych szczegółów konstrukcyjnych lub technicznych, wymaga się dokładnego projektowania z kompletnie wykonanym bilansem energetycznym w programie PHPP na podstawie m.in. szczegółowej dokumentacji zastosowanych w projekcie komponentów. Takie podejście sprawia, że zaprojektowany i wybudowany zgodnie z uprzednio zweryfikowaną dokumentacją PHPP budynek uzyska certyfikat potwierdzający rzeczywistą klasę energooszczędności.

Zatem jedną z głównych korzyści certyfikacji jest zabezpieczenie interesów inwestora . W centrum zainteresowania tutaj jest planowanie, ponieważ tylko praktycznie zorientowane planowanie może być przekształcone w dobrze funkcjonujący budynek. Szczelność, brak mostków termicznych, wysokiej jakości okna i ich instalacja, system wentylacyjny oraz inne usługi budowlane - wszystko to musi być planowane i koordynowane ze sobą w ukierunkowanym podejściu (integralne planowanie). Certyfikacja ma zapewnić dobrą jakość pracy zespołu projektowego i wykonawczego.

W dobie kryzysu energetycznego na światowych rynkach wartość budynków pasywnych znacznie wzrosła. Czy to nowo powstały budynek czy stary, termo-modernizowany budynek do standardu pasywnego zyskuje na wartości.

Budynek zapewniający tak wysoki komfort i jednocześnie tak tani w utrzymaniu jest szczególnie atrakcyjny dla wszystkich odbiorców tj. właścicieli, zarządców nieruchomości czy najemców. Takie budynku są obecnie „łakomym kąskiem” pod wynajem lub sprzedaż.

Budynki pasywne stanowią nie tylko oszczędności dla portfeli w ujęciu finansowym, ale stanowią doskonały sposób na walkę o ochroną klimatu. W przypadku budynków starych poddawanych termomodernizacji do standardu pasywnego ma to jeszcze większe znaczenie. Dlatego co jakiś czas, na ten cel pojawiają się programy wsparcia finansowego na poziomie regionalnym i krajowym. Dzięki temu w przyszłości dodatkowego koszty inwestycyjne będą pokrywane na większą skalę nie tylko z oszczędności energetycznych.

Certyfikacja niesie również korzyści dla architekta. Dzięki dokładnemu zewnętrznemu audytowi jakim de facto jest weryfikacja obliczeń PHPP na podstawie dokumentacji projektowej, zapobiega ona błędom jeżeli zostanie wykonana przed rozpoczęciem budowy. Co więcej zarówno architekt jak i wykonawca certyfikowanego budynku pasywnego mogą zyskać wyższą rangę i uznanie na rynku inwestycji pasywnych.

Certyfikat EnerPHit (modernizacja istniejących budynków)

Standard pasywny nie zawsze można osiągnąć przy zachowaniu rozsądnych kosztów w przypadku renowacji budynków. Wynika to na przykład z obecności mostków termicznych spowodowanych istniejącymi ścianami piwnic. Dla takich przypadków został opracowany standard EnerPHit.Certyfikat EnerPHit daje pewność, że dla danego budynku wdrożono optymalną ochronę termiczną. Dzięki zastosowaniu komponentów domów pasywnych budynki z certyfikatem EnerPHit oferują mieszkańcom niemal wszystkie zalety standardu pasywnego przy zachowaniu optymalnych kosztów renowacji.

Renowacja systemu EnerPHit obejmuje izolację podłogi, ścian zewnętrznych i dachu, wymianę okien, doszczelnienie, montaż rekuperacji. Jednym z najtrudniejszych etapów jest likwidacja lub redukcja mostków termicznych do akceptowalnego poziomu.

Certyfikat Low Energy Building (nowe budownictwo, dla trudnych przypadków)

Standard PHI Low Energy Building jest odpowiedni dla budynków, które z różnych powodów nie kwalifikują się do osiągnięcia najwyższego poziomu energooszczędności. Standard budownictwa pasywnego może nie zostać spełniony, gdy mamy do czynienia z np. małymi budynkami w zimnych i zacienionych lokalizacjach; krajami, w których odpowiednie komponenty do budowy pasywnej są nie dostępne ; błędami, do których doszło na etapie projektowania lub wykonawstwa i w konsekwencji nie zostaną spełnione wymagania zapotrzebowania na energię, szczelności lub komfortu. są niższe niż w przypadku domu pasywnego. Wymagana dokumentacja jest taka sama jak w przypadku budynków pasywnych, dlatego można mieć pewność, że certyfikacja przełoży się na rzeczywistą ocenę zapotrzebowania budynku na energię.

Podstawowe narzędzie do projektowania budynków pasywnych, energooszczędnych i modernizacji

Pakiet do projektowania domów pasywnych (PHPP) jest najważniejszym narzędziem do modelowania energii budynku. Jest ono integralną częścią procesu projektowania i certyfikacji budynków. Projekt wykonawczy wraz z obliczeniami PHPP jest przedkładany do weryfikacji ceryfikatorowi.

W największym skrócie PHPP umożliwia:
- określanie najbardziej odpowiedniego kształtu budynku i wpływu decyzji projektowych na efektywność energetyczną
- obliczanie wymaganego poziomu wydajności poszczególnych komponentów, takich jak izolacja ścian, okna itp. oraz ich wpływu na bilans energetyczny budynku w okresie zimowym i letnim
- obliczanie obciążenia grzewczego i chłodniczego
- określanie wielkości i wymaganej wydajności układów mechanicznych
- obliczanie lokalnej produkcji energii ze źródeł odnawialnych oraz zapotrzebowania na energię w budynkach zaspokajanego przez te odnawialne źródła energii
- obliczanie kosztów cyklu życia różnych opcji projektowych- dokonanie oceny, czy budynek spełnia kryteria certyfikacji budynków pasywnych

Dzięki temu można mieć pewność, że prognozowane zapotrzebowanie na energię odzwierciedla rzeczywiste zużycie energii z najwyższą dokładnością.

To, czy budynek spełnia standard energetyczny zdefiniowany przez Passivhaus Institut w Darmstadt, jest zawsze weryfikowane za pomocą obliczeń bilansu energetycznego z wykorzystaniem PHPP.

PHPP jest jedynym tak kompletnym narzędziem planowania efektywności energetycznej dla architektów i projektantów. Zapotrzebowanie na energię obliczone za pomocą PHPP zostało porównane ze zmierzonym zużyciem energii dla wielu budynków i wykazało doskonałą zgodność. Na uwagę zasługuje fakt, że wiarygodność wyników uzyskanych w oprogramowaniu PHPP została dokładnie zweryfikowana i w efekcie potwierdzona w różnych strefach klimatycznych. PHPP jest używany na całym świecie i jest już dostępne w ponad 20 językach.

Więcej informacji na temat funkcji PHPP

Zaleca się powierzyć przygotowanie dokumentacji projektowej i\lub obliczeń PHPP jednemu z Certyfikowanych Projektantów \ Doradców Budownictwa Pasywnego. Osoby te ukończyły specjalny kurs przygotowujący do projektowania budynków pasywnych wraz z wymagającym egzaminem. Zasadniczo jednak każdy, kto posiada odpowiednie kwalifikacje, może przygotować obliczenia PHPP do certyfikacji. Lista niezależnych ekspertów PHPP znajduje się na stronie naszej akademii w kategorii 11a.

Jako uzupełnienie PHPP proponujemy, narzędzie do projektowania 3D designPH (wymaga Sketchupa) umożliwia modelowanie projektowe i intuicyjne wprowadzanie danych.

Procedura certyfikacji

Realizacją procedury certyfikacji budynków w Polsce zajmuje się Polski Instytutu Budownictwa Pasywnego i Energii Odnawialnejz. Za pośrednictwem certyfikatora PIBP Niemiecki Instytut - PHI Darmstadt nadzoruje i kontroluje proces weryfikacji obliczeń projektowych niezbędnych do certyfikacji budynku zaprojektowanego zgodnie z kryteriami PHI Darmstadt.

Zaleca się wczesne skontaktowanie z certyfikatorem PIBP jeszcze na etapie przygotowawczym tj. projektu budowlanego ponieważ może on wykryć problemy i błędy, które można jeszcze stosunkowo łatwo rozwiązać. Ponadto certyfikator PIBP sprawdzi czy projekt ma jakieś szczególne cechy, które mogłyby wymagać dodatkowej kontroli weryfikacji ze strony PHI Darmstadt i tym samym miały wpływ na ewentualną wycenę przez PIBP zlecenia.

Proces certyfikacji składa się z następujących faz:

Weryfikacja wstępna - etap projektowania
Ocena koncepcji projektowania, izolacji i technologii budynku lub wstępnej wersji obliczeń PHPP pod kątem zgodności z kryteriami certyfikacji. Szczególnie w przypadku dużych projektów i gdy zespół projektowy ma niewielkie doświadczenie w zakresie standardu budownictwa pasywnego, taka wstępna kontrola może okazać się przydatna.

Weryfikacja fazy projektowej - etap projektu wykonawczego
Wszystkie dokumenty projektowe związane z energią, dane techniczne wyrobów budowlanych oraz kompletny bilans energetyczny (PHPP) powinny zostać przedłożone certyfikatorowi PIBP przed rozpoczęciem budowy. Po dokładnym sprawdzeniu i uzgodnieniu z obliczeniem bilansu energetycznego, jednostka certyfikująca informuje klienta o niezbędnych korektach. Jeśli wszystko jest w porządku, jednostka certyfikująca potwierdzi, że zamierzony standard energetyczny zostanie osiągnięty wraz z wdrożeniem niniejszego planu. Po pomyślnej weryfikacji dokumentacji może nastąpić rozpoczęcie prac budowlanych.

Weryfikacja końcowa - etap zakończonej budowy
Po zakończeniu robót budowlanych w trakcie kontroli końcowej aktualizowane są ewentualne zmiany w projekcie i weryfikowane są dowody z wykonania (np. kontrola szczelności powietrznej, dokumentacja regulacji przepływu instalacji wentylacyjnej, oświadczenie kierownika budowy).

Kontrola wykonania robót budowlanych
Kontrola wykonania robót budowlanych na miejscu budowy nie jest automatycznie częścią procesu certyfikacji. Kontrola jakości robót budowlanych jest uzależniona od decyzji jednostki certyfikującej. Przed wydaniem certyfikatu, certyfikator może wysłać informację o zamiarze kontroli czy obiekt został wybudowany zgodnie z zweryfikowaną uprzednio dokumentacją.

Zdecydowanie zalecamy skontaktowanie się z jednostką certyfikującą na wczesnym etapie planowania, ponieważ jednostka certyfikująca może zidentyfikować wszelkie problemy w projekcie. Generalnie jednak o certyfikację można ubiegać się na każdym etapie procesu budowy.W przypadku budynków (w szczególności niemieszkalnych), które są już użytkowane w momencie certyfikacji, organ oddający do użytku obiekt powinien dostarczyć za pośrednictwem Certyfikatora PIBP, określonych przez PHI Darmstadt informacji dodatkowych, w tym informacji na temat doświadczeń użytkowników. Jeśli okaże się, że są jakieś problemy lub trwające konflikty, certyfikację należy odłożyć do czasu ich rozwiązania lub wyjaśnienia złożonego do PHI za pośrednictwem certyfikatora PIBP.

Pytania dotyczące certyfikacji - nieustannie w trakcie projektowania i budowy:

W przypadku decyzji projektowych dotyczących bilansu energetycznego może okazać się przydatnym wcześniejsze uzgodnienie z certyfikatorem PIBP sposobu oceny tych decyzji na potrzeby certyfikacji. W szczególności może to mieć znaczenie jeżeli autor projektu budynku, który ma zostać certyfikowany ma wątpliwości. Jest to szczególnie ważne w przypadku dużych projektów i mniej doświadczonych projektantów. Ciągła komunikacja w trakcie realizacji projektu poza samymi godzinami audytu może wymagać zaangażowania znacznych ilości czasu przez certyfikatora PIBP i co za tym idzie powiększenie kosztów kontroli dokumentacji i samego procesu certyfikacji przed wydaniem certyfikatu.

Usprawnienie procesu weryfikacji

Zarówno certyfikator jak i zespół projektowy podczas procesu weryfikacji pracują na interaktywnej platformie, która obsługuje system komentarzy, przypomnień i pól wyboru. Dzięki temu zostaje zapewniona przez certyfikatora kontrola i jakość na najwyższym poziomie a to usprawnia proces decyzyjny.

Platforma certyfikacji online stanowi podstawę całej wymiany informacji między projektantem a certyfikatem podczas procesu certyfikacji. Tworzy również cały jego zapis.

Koszt weryfikacji i certyfikacji

Każda projekt rozpatrywany jest indywidualnie. O wysokości kosztów decydują w głównej mierze powierzchnia i rodzaj obiektu budowalnego. W skrajnych przypadkach ilość zgłaszanych do certyfikacji budynków. (Certyfikat - CEPHdesigner, CEPHconsultant, CEPHtradesperson, wydany przez PIBP lub Akademię Zdrowego Budownictwa uprawnia do rabatu 5 lub 10%)

Czas weryfikacji

Obecnie nasi certyfikatorzy potrzebują minimum kilka tygodni na sprawdzenie projektu. Należy to uwzględnić podczas planowania procesu projektowego.

Dokumentacja

Dokumenty, które należy przedłożyć certyfikatorowi PIBP, są wymienione w sekcji 3.2 kryteriów. Obejmują one m. in. plany powłoki i techniki budynku oraz karty techniczne produktów związanych z energią. Certyfikator PIBP sprawdza, czy przedłożone dokumenty zawierają informacje niezbędne do weryfikacji i czy są one zgodne z zapisami PHPP.

Wszystkie dokumenty należy przesłać do certyfikatora PIBP za pośrednictwem platformy - po otrzymaniu od niego informacji. Podpisane dokumenty papierowe, takie jak raport Blower Door, można przesłać jako skan.

Wszystkie projekty należy przesłać w formacie pliku, który może być odczytany przez certyfikatora PIBP, zazwyczaj jako plik . pdf, . dwg lub . dxf. Muszą one być zgodne ze skalą i zawierać wszystkie wymiary. Wszystkie przestrzenie elewacji, okien itp. wpisane do PHPP muszą być łatwo widoczne na planach. W razie potrzeby plany powinny być uzupełnione dodatkowymi oznaczeniami (kolorowymi) i etykietami lub numerami pozycji.

Pobierz aktualne kryteria

Wydanie oryginalnego certyfikatu

Jeśli wszystkie kryteria zostaną spełnione, inwestor otrzymuje: certyfikat, dokumentację bilansu energetycznego oraz opcjonalnie emblemat na ścianę budynku. Autentyczność certyfikatu jest potwierdzona indywidualnym numerem identyfikacyjnym nadanym przez PHI Darmstadt, który jest przekazywany przez certyfikatora PIBP. Można go znaleźć w dolnej części każdego certyfikatu.